Geknipt uit de Stentor van 17 maart. Wellicht leuk leesvoer...
Drukste snelweg is bóven de Achterhoek
dinsdag 17 maart 2009 | 07:04 | Laatst bijgewerkt op: dinsdag 17 maart 2009 | 11:07
ZUTPHEN - Kijk in de Achterhoek omhoog en zie hoe druk het vliegverkeer is boven dit deel van Nederland.
Condensstrepen – gevormd door vliegtuigen die op tien kilometer hoogte of meer vliegen – verraden de route van een vliegtuig en wie goed luistert, hoort hoog in de lucht altijd wel het monotone geluid van vliegtuigmotoren.
Ogenschijnlijk wordt er lukraak gevlogen boven de Achterhoek, vanaf de grond is er althans geen structuur in te ontdekken. Maar bij Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) op Schiphol-Oost weten ze wel beter. Wie daar aan tafel schuift bij Leo Mooijman, 'manager airspace', van LVNL krijgt onmiddellijk de ene na de ander vakterm om de oren: 'approach', 'flightlevel', 'area control centre' om er maar een paar te noemen. We zijn bij de luchtverkeersleiding, dus is Engels de voertaal.
Toch is het principe makkelijk uitgelegd. Boven de Achterhoek ligt sector 2, sinds jaren de drukste 'luchtsnelweg' van Nederland. Er wordt rechts gevlogen (boven het uiterste noorden van de Achterhoek van oost naar west, aan de zuidkant van west naar oost), er zijn op- en afritten naar Schiphol, er zijn secundaire verbindingswegen en de borden onderweg zijn bakens.
Daarbij gaat het overwegend om virtuele bakens, de Achterhoek kent nog één echt baken: bij Rekken. Het grote verschil met een echte snelweg is de breedte: beide 'weghelften' zijn tien mijl (zestien kilometer) breed.
Nederland kent vijf van zulke (doorgaande) luchtsnelwegen. Ze liggen in een stervorm, met Schiphol als middelpunt. Sector 2, de corridor boven de Achterhoek, is met ongeveer veertig vliegtuigen per uur de drukste van de vijf. Al het verkeer tussen Schiphol en Duitsland, (Zuid)oost-Europa , het Midden-Oosten en Azië vliegt via deze route. Ook doorgaand vliegverkeer, bijvoorbeeld een vlucht van Frankfurt naar Montreal, neemt deze route.
Het aantal vliegbewegingen van en naar Schiphol is in vijftien jaar tijd meer dan verdubbeld: van 200.000 in 1993, naar 436.000 in 2008. Tot 2020 mag dit aantal groeien tot 510.000 per jaar, zo is recent afgesproken.
Het vliegverkeer boven de Achterhoek is daardoor navenant toegenomen.
Het aantal vluchten op een hoogte tot 24.500 voet (ongeveer 7500 meter) is in tien jaar tijd van dertig tot veertig per uur toegenomen. Het aantal vliegbewegingen daarboven is in dezelfde periode gestegen van 140.000 naar 200.000 per jaar.
Mooijman. "Je ziet juist een ontwikkeling in sector 2, doordat het aantal vluchten naar Oost-Europa en Azië als gevolg van economische ontwikkelingen daar sterk is toegenomen."
In 2020 worden ongeveer 330.000 van van die 510.000 Schipholvluchten via het oosten en zuidoosten van Nederland uitgevoerd, zo is de verwachting. Dat aantal is dus exclusief de doorgaande vliegtuigen op grotere hoogte.
De regionale Airport Weeze in Duitsland, net over de grens bij het Noord-Limburgse Bergen en via de snelweg (A73-A57) 46 km vanaf Nijmegen, zorgt voor een toename van vliegverkeer boven de Achterhoek. Ryanair-toestellen vanuit Londen vliegen soms in een grote bocht over Arnhem, Doetinchem en het Duitse Wesel naar Weeze.
Het luchtruim boven de Achterhoek is in drie stukken verdeeld. Tot 6500 voet (rond de twee kilometer hoogte) vliegen uitsluitend militaire en sportvliegtuigen. Mooijman: "Daar mag je in delen van het luchtruim zonder verkeersleiding vliegen. Daar wordt ook veel meer op zicht dan op instrumenten gevlogen."
Het gebied tussen de 6500 en de 24.500 voet ('flightlevel 250') is het domein van LVNL. Daarin vliegen veelal vliegtuigen van en naar Schiphol, maar bijvoorbeeld ook vliegtuigen van en naar Duitse luchthavens, met over de grens zoals Münster-Osnabrück en Düsseldorf. Deze corridor is relatief smal (tussen Haaksbergen en Dinxperlo), doordat ten noorden en ten zuiden ervan zich twee van de drie militaire vlieggebieden in Nederland bevinden.
Wie in dit gebied vliegt, is verplicht gebruik te maken van de diensten van het 'area control centre' van LVNL. Die organisatie is ook verantwoordelijk voor het luchtverkeer in het zogeheten naderingsgebied ('approach') van Schiphol.
In deze 'trechter' dalen en stijgen de vliegtuigen van en naar de nationale luchthaven. De verkeerstoren op Schiphol – en die op andere vliegvelden– begeleidt uitsluitend vliegtuigen óp de luchthaven en tot een hoogte van 3000 voet (een kleine kilometer). "Zodra een vliegtuig beweegt staat het onder begeleiding van een luchtverkeersleider", zegt Mooijman.
Al het verkeer boven de 24.500 voet boven de Achterhoek wordt begeleid door de luchtverkeersleiding van Eurocontrol in Maastricht. Mooijman: "Ze nemen allemaal een stukje van het traject voor hun rekening."
De 'snelweg boven de Achterhoek' – op het provinciehuis de Arnhembaan genoemd – ligt al tientallen jaren op dezelfde plek. "Dat is historisch zo gegroeid", zegt Mooijman. Daarmee is niet gezegd dat de route in de toekomst op dezelfde plek blijft liggen. Luchtsnelwegen zijn gevormd naar nationale belangen, maar er wordt gewerkt aan een Europees luchtroutenet, waardoor vliegtuigen minder ver om hoeven te vliegen. Mooijman: "Het luchtruim is al jaren hetzelfde, maar er staat inmiddels een aantal dingen ter discussie."
This is a subscription only section
Want to read more? It's only €10/year.
No account yet? Just Create an account first and head to the shop
