Het geschiedenisprogramma van NTR en VPRO
Mayday Mayday
Uitzending: zaterdagavond 18 november, 21.20 uur, NPO2
Website:
www.anderetijden.nl
Geachte Premier Rutte,
‘Graag wil ik van u vernemen
wat het verschil is tussen het afschuwelijke ongeluk in Mali waarbij twee van onze landgenoten zijn omgekomen,
doordat er met ondeugdelijk materiaal werd gewerkt,
en het vliegtuigongeluk met de Breguet Atlantic van de Militaire Luchtvaart Dienst op 15 januari 1981
waarbij mijn man en de vader van onze kinderen is omgekomen evenals twee collega’s.
Ook hier deugde het materiaal niet waarmee gewerkt werd’.
Deze brief stuurt de weduwe Voorneman op 4 oktober 2017 naar aanleiding van het Tweede Kamer debat over het ongeval in Mali en het aftreden van Minister Hennis van defensie.
Op 15 januari 1981 komt boven de Ierse Zee een Breguet Atlantic van de MLD in de problemen.
De piloot slaagt erin het vliegtuig in een storm op het water te zetten.
In luchtvaarttermen heet dit ditchen.
Alle bemanningsleden overleven in eerste instantie deze noodlanding,
maar slecht materiaal,
zoals een slecht functionerend reddingsvlot en ondermaatse kleding,
leiden ertoe dat drie van de twaalf bemanningsleden alsnog om het leven komen.
Zij sterven aan onderkoeling.
De overige negen worden net op tijd door reddingshelicopters van de Britse marine gered.
De oorzaak van het ongeval is een breuk in een onderdeel van het hoogteroer.
Acht jaar eerder is eenzelfde type vliegtuig verongelukt, als gevolg van precies hetzelfde euvel.
Ook toen wist de piloot het toestel te ditchen.
De piloot was in beide gevallen dezelfde: Gert Ekhart.
Bij het eerste ongeluk, in 1973, zet Ekhart de Breguet Atlantic op een spiegelgladde zee voor de kust van Wassenaar.
Alle bemanningsleden komen met de schrik vrij. Niemand raakt gewond. Zijn vrouw, die op die dag op het strand is, ziet het toevallig gebeuren.
De aanbevelingen van de commissie die dit ongeval onderzoekt zijn even duidelijk als simpel: er moet voortaan in dit type toestel een noodbesturing worden aangebracht.
In het rapport staat dat een defect in het besturingsmechanisme de kans vergroot op catastrofale problemen.
Maar de aanbevelingen worden door de Europese partners van Breguet in de wind geslagen en Defensie neemt daarop bewust het risico om door te blijven vliegen met een gebrekkig patrouille vliegtuig.
Op 15 januari 1981 volgt het tweede ongeluk, met drie doden als gevolg. Hierna worden de resterende zes nog vliegende Breguets , tijdelijk, aan de grond gehouden.
In Andere Tijden spreken nabestaanden, overlevenden en een lid van de onderzoekscommissie over het ongeval dat voorkomen had kunnen en had moeten worden.